(ԱՌԱՎՈՏ) «Հայաստանը պետք է դառնա ցեղասպանությունների դեմ պայքարի կենտրոն, և գլոբալ ֆորումն այդ առումով շատ ճիշտ է կազմակերպված: Իսկ «Ավրորա» մրցանակաբաշխությունը շատ հաջողված միջոցառում էր:
Այս երկու միջոցառումները բավական լայն արձագանք են ունեցել միջազգային մամուլում»,- այսօր «Արմենպրես» ակումբում ասաց Հայ Յեղափոխական Դաշնակցության Բյուրոյի Հայ դատի եւ քաղաքական հարցերի գրասենյակի տնօրեն Կիրո Մանոյանը: Անդրադառնալով ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբամայի ապրիլքսանչորսյան ելույթին, Կիրո Մանոյանն ասաց, որ ԱՄՆ նախագահ Օբաման ապրիլի 24-ի իր վերջին ելույթը ճիշտ չօգտագործեց, ու դա իր համար վարկաբեկիչ է. «Բայց տարին դեռ չի վերջացել ու կարծում եմ՝ Օբաման դեռ ժամանակ ունի և կարող է իր նախընտրական խոստումը կատարել»:
Կիրո Մանոյանի խոսքով, արդեն երրորդ տարին է՝ ինչ Թուրքիայի նախագահ Էրդողանը ապրիլքսանչորսյան ուղերձ է հրապարակում` անտեսելով իրենց պետության կողմից ոճրագործության իրականացման փաստը. «Այդ ուղերձում ցավակցում է մահացածներին, իսկ նրանք կարծես բնական մահով են մահացել, կամ բնական աղետից: Նույն ժխտողական քաղաքականությունն են շարունակում»:
Հարցին, թե մեզ հաջողվե՞ց Հայոց ցեղասպանության մասին բարձրաձայնել միջազգային հարթակներում, պարոն Մանոյանն ասաց՝ եթե նույնիսկ չի հաջողվել, ապա այդ ճանապարհին ենք. «Պետք է ցույց տանք, որ Հայաստանը շահագրգռված չէ միայն իր հարցերով, այլեւ համամարդկային ցեղասպանությունների դատապարտման հարցերով է շահագրգռված»:
Դիտարկմանը, թե որոշ պետություններ Հայոց ցեղասպանության հարցը շահագործում են հօգուտ իրենց, Կիրո Մանոյանն ասաց. «Բոլորն էլ իրենց շահերը պետք է հետապնդեն, դրա համար չպետք է հիասթափվենք, դա նորմալ է, մենք էլ պետք է մեր շահերը հետապնդենք»:
Արփինե ՍԻՄՈՆՅԱՆ
Պետք է այնպես անենք, որ Ռուսաստանը ստիպված լինի կատարել իր պարտականությունները
(yerkir.am) ՀՅԴ Հայ Դատի և քաղաքական հարցերի գրասենյակի պատասխանատու Կիրո Մանոյանն այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ընթացքում նշեց, որ Հայաստանում տեղի ունեցած «Ընդդեմ ցեղասպանություն հանցագործության» գլոբալ ֆորումը և «Ավրորա» մրցանակաբաշխությունը միայն դրական պետք է դիտարկել, քանի որ Հայաստանը պետք է դառնա ցեղասպանությունների դեմ պայքարի կենտրոն:
«Ֆորումի մասնակիցները և ելույթները վկայում են այն մասին, որ Հայաստանը կարող է դառնալ այդպիսին, իսկ «Ավրորա» մրցնակաբաշխությունը, որպես առաջին միջոցառում, բավականին հաջողված էր: Ճիշտ է, անցյալ տարվա լուրերի քանակը, որ միջազգային լրատվամիջոցներում կային, այս տարի չկան, բայց դա բնական է: Այս երկու միջոցառումների մասնակիցներին նկատի ունենալով` բավական լայն արձագանք եղավ: Ցանկալի է, որ այս երկու միջոցառումները շարունակվեն և դառնան ավանադական»,- ասաց Մանոյանը:
Դիտարկմանը, թե այն, որ Հայկական հարցը պետք է դուրս բերվի միջազգային հարթակ, և կարո՞ղ ենք ասել, որ մեզ հաջողվել է դա անել, նա պատասխանեց. «Եթե նույնիսկ դեռ չի հաջողվել, այդ ճանապարհին ենք: Առանց իր էությունից դատարկելու Հայկական հարցը կամ Հայ դատը` պետք է ցույց տանք, որ Հայաստանը միայն իր հարցերով չէ շահագրգռված, այլ` համամարդկային խնդիրներով, այս պարագայում` ցեղասպանությունների դեմ պայքարով: Վերջին տարիների մեր դիվանագիտությունը, կարծում եմ, ճիշտ պատգամ է փոխանցում միջազգային հանրությանը»:
Ի դեպ, Մանոյանը հույս հայտնեց, որ առաջիկայում Գերմանիան կմիանա այն պետություններին, որոնք ճանաչել են Հայոց ցեղասպանությունը:
«Բունդեսթագի` 2005 թվականին ընդունած բանաձևը բավական լավն է իրականում, և հուսով եմ, որ այս տարի հունիսին կայանալիք քննարկումների ընթացքում ճիշտ որոշում կորդեգրվի: Իսկ Օբամայի մասին էլ ասեմ, որ ափսոս էր, որ նա իր ուղերձը ճիշտ չօգտագործեց: Ինչ-որ տեղ նաև վարկաբեկիչ էր նրա համար, որ վկայաբերում էր ուրիշին` Օբամա քաղաքացու ասածները, բայց իրականում չի ասում «ցեղասպանություն» բառը: Թե ինչո՞ւ չի ասում, չեմ հասկանում, որովհետև Թուրքիան էլի դժգոհեց, էլի բողոքեց, բայց տարին չի վերջացել, և Օբաման կարող է իր խոստումը կատարել»,- ասաց նա:
Մանոյանի խոսքով` մենք հատուցման վրա ենք ավելի շատ կենտրոնանում, և արդեն այդ ուղղությամբ որոշակի աշխատանքներ կատարվել են, և անհրաժեշտ է, որ նոր թափ տալ այդ ամենին:
«Արդեն երրորդ տարին է, որ Թուրքիայի ղեկավարությունը ինչ-որ ուղերձ է հրապարակում, որը նույն ժխտողական քաղաքականությունն է պարունակում. ցավակցում է հայ մահացածների հարազատներին այնպես, ասես բնական մահով են մահացել կամ աղետի հետևանքով: Անտեսվում է իրենց պետության կողմից ոճրագործության իրականացման փաստը»,- ասաց Մանոյանը, ապա խոսեց Թուրքերի և հայերի համատեղ ապրելու մշակույթի մասին. «Այդ մասին խոսելով` անտեսում են այն, ինչ իրենց պետությունը հայության դեմ գործադրել է: Այս բոլորը նրանք անտեսում են և փորձում ցույց տալ վարդագույնի մեջ»:
Մանոյանը նշեց նաև, որ պետք չէ զարմանալ, որ պետություններն իրենց ազգային շահերն են պաշտպանում: «Սուրբ չեն պետությունները, բա ո՞ւմ շահերը հետապնդեն: Մենք էլ մեր շահերը պետք է հետապնդենք: Սա չի նշանակում, որ շահերի համընկնում չի կարող լինել»,- ասաց նա, ապա հավելեց, որ հատուցման խնդիրը չի ենթադրում ընթանալ այնպես, ինչպես ճանաչման խնդիրն է` խորհրդարաններ և այլն: «Երբ խոսում ենք հատուցման մասին, անպայման չէ, որ դատական ու իրավական գործեր հարուցվեն: Հասարակական կարծիքի վրա ավելի շատ պետք է աշխատել»,- ընդգծեց ՀՅԴ-ական գործիչը:
Նա անդրադարձավ նաև Թուրքիայի խորհրդարանում հայ պատգամավոր Կարո Փայլանի ելույթին և ասաց, որ ողջունելի փաստ է այդ ելույթը, սակայն, մտահոգություն հայտնեց Կարո Փայլանի անվտանգության վերաբերյալ: «Նրա անվտանգության համար մտահոգված ենք, չգիտեմ` ինչ տեղի կունենա, բայց սա վկայում է այն մասին, որ Թուրքիայի հայ համայնքում կա մի հատված, որ կարող է իր իրավունքները պաշտպանել»,- եզրափակեց Կիրո Մանոյանը:
ՀՀ նախագահի և ԱԳ նախարարի ելույթներից պարզ է դառնում, որ բանակցային գործընթացը հետ ընկավ, – ասաց ՀՅԴ Հայ Դատի և քաղաքական հարցերի գրասենյակի պատասխանատու Կիրո Մանոյանը. «Ադրբեջանը ձախողվեց ռազմաճակատում, բայց այն, որ ուզում էր` բանակցությունները տապալվեն, հաջողվեց: Ադրբեջանն ուզում է ասել, որ 94 թվականի պայմանագիրը չէ ուժի մեջ, այլ նոր` բանավոր ձեռք բերված պայմանավորվածությունը: Ադրբեջանը փորձում է կռիվներից հետո ԼՂՀ-ին դուրս մղել բանակցություններից:
Երկրորդ կարևոր հարցն այն է, որ ադրբեջանցիները դժգոհ են բանակցային գործընթացից: Ժողովուրդների ինքնորոշման սկզբունքը նա մշտապես այլ կերպ է մեկնաբանում` փորձելով այս կռիվներով տապալել բանակցությունները: Ադրբեջանը պետք է բավարարված զգա, որ հաջողել է բանակցություններից հեռացման հարցում»,- ասաց Մանոյանը և հավելեց, որ խաղաղ կարգավորում կարող է լինել նաև այն դեպքում, երբ միջազգային հանրությունը ասի, որ ճանաչում է ԼՂՀ անկախությունը:
«Վաղը, մեկ ամսից կամ էլ մոտ ապագայում բանակցություններ չեն կարող տեղի ունենալ: Դա նրանից չէ, որ մենք վատ դիվանագիտություն ենք վարել: Եթե մենք այս պարագայում էլ ճիշտ քաղաքականություն վարենք, այս ամենը դուրս կգա Ադրբեջանի դեմ»,- նշեց Մանոյանը:
Նա նշեց նաև` երբ 2006 թվականին մշակվում էր ԼՂՀ-ի Սահմանադրությունը, ՀՅԴ-ն առաջարկեց, որ ԼՂՀ-ի սահմաններն առավել մեծ տարածքներ ընդգրկեն: «Այսինքն` այն տարածքները, որոնք Ադրբեջանի կողմից գրավված են, դա էլ ներառվի, խոսքը Շահումյանի և այլ շրջանների մասին է: Այդ կետը, սակայն, չներառվեց ԼՂՀ Սահմանադրության մեջ»,- ասաց Մանոյանը:
Նա հավելեց, որ մեր պաշտպանության նախարարն էլ հայտարարել է, որ տարածքների հանձնման մասին խոսք չկա:
«Կարծում եմ `մեր հարաբերությունները ՌԴ-ի հետ պետք է լինեն ինստիտուցիոնալ մակարդակով, այլ ոչ թե ղեկավար անհատների միջև: Ինչքան մեր շահերից է բխում ռազմավարական գործընկերներ լինելը, նույնքան էլ` հակառակը: Մենք պետք է վարվենք այնպես, որ Ռուսաստանը ստիպված լինի իր պարտականությունները կատարել»,- ասաց Մանոյանը:
Մանոյանը, նաեւ հավելեց. « Ապրիլի սկզբին չորսօրյա պատերազմի ընթացքում Ադրբեջանը բավական շատ օգտագործեց նաև այն զինատեսակները, որոնք գնել էր Ռուսաստանից: Կարծում եմ, այստեղ նույնպես անելիք ունենք»: