«Թուրքիան կգնա ԵՄ, միայն երբ ճանաչի Հայոց Ցեղասպանությունը, մենք դա ասել ենք ԵՄ պաշտոնյաներին»

«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Եվրոպայի Հայ Դատի գրասենյակի հասարակայնության հետ կապերի պատասխանատու Պետո Դեմիրճյանը:

-Պարոն Դեմիրճյան,Թուրքիայի նորընտիր վարչապետ Ահմեդ Դավիթօղլուն հայտարարել է, թե Թուրքիայի արտաքին քաղաքական առաջնային խնդիրներից է Հայկական հարցն ու Կիպրոսը: Միևնույն ժամանակ հայտարարվելէ, որ Եվրամիության հետ բանակցությունները պետք է մոտ ապագայում վերսկսել։Ի՞նչ եք կարծում, այդ խնդիրը նաև ԵՄ-ի համա՞ր առաջնային կդառնա:

-Պետք չէ մոռանալ, որ այս տարի Ցեղասպանության հայուրամյա տարելիցն է, և Թուրքիան շատ լավ գիտի, որ հայկական կողմը ճնշումներ կբանեցնի, որպեսզի շարունակենք ճանաչման աշխատանքները՝ լինի դա Եվրոպական միության, թե արևմուտքի: Հատկապես Եվրոպական միությանը ձեռնտու է «հայ-թուրքական երկխոսությունը», կասեն՝ հայերն ու թուրքերը բանակցում են, միասին սեղանի շուրջ են նստում, մեզ ի՞նչ. այսպիսի մտադրություն կա, ու մենք էլ ենք տեսնում այդ մոտեցումը:

Իսկ Կիպրոսի վերաբերյալ, երբ ասում են, որ առաջնահերթություն է, բնականաբար նշանակում է, որ իրենց հասկացած ձևով է այդ առաջնահերթությունը, ոչ մի ձևով տեղաշարժ չի կարող լինել, երբ Թուրքիան շարունակում է այս մոտեցումն ունենալ՝ մենք սա ենք ուզում և վերջ:

-Եվրամիության համար հայ-թուրքական հարաբերությունները որքանո՞վ են կարևոր հիմա:

-Հայ-թուրքական հարցը միշտ եղել է Թուրքիա-Եվրամիություն բանակցությունների առաջնային սեղանի վրա, եթե ոչ ուղղակիորեն, ապա անուղակիորեն հաստատ: Բազմիցս նշվում է, որ Թուրքիան Եվրապական միության անդամ չի կարող դառնալ,մինչ այդ հարցը չլուծվի։Հիմա քիչ է այդ մասին խոսվում, այդ էլ՝ հասկանալի պատճառներով. գրեթե 3 տարի ընդհանրապես սառեցված էին Եվրոպական միության հետ բանակցությունները:

-Իսկ հնարավո՞ր է՝Թուրքիայի այդ նոր պաշտոնավարումներից հետո հայ-թուրքական հարցին փորձարվի լուծվում տալ՝ մանավանդ երբ խոսվումէ ԵՄ-ի հետ բանակցություններն արագացնելու մասին:

-Բնականաբար, մենք միշտ աշխատում ենք այդ ուղղությամբ, մենք միշտ կարծել ենք, որ Թուրքիան կճանաչի Հայոց ցեղասպանթյան հարցը,եթե Եվրոպական միության անդամ դառնա: Դա էլ ասել ենք Եվրոպական միության պաշտոնյաներին,և նրանք տեղյակ են:Եվրոպան կընդունի ժողովրդավար , մարդու իրավունքները հարգող, Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչած Թուրքիային, այլապես տեղ չունեն Եվրոպական միության մեջ։

-Էրդողանի երդմնակալության Հայաստանից մասնակցեց արտգործնախարար Էդվարդ Նալբանդյանը: Վերջինս Էրդողանին հանձնեց Սերժ Սարգսյանի հրավերը՝ ապրիլի 24-ին Հայաստան գալու և Ցեղասպանության զոհերի հիշատակը հարգելու: Ի՞նչ եք կարծում,նման բան կլինի՞:

-Բնականաբար ոչ։Չենք կարծում, որ ինչ-որ բան կփոխվի, պարզապես նախարար Նալբանդյանի՝ Թուրքիայում գտնվելու արդարցումն էր: Սերժ Սարգսյանը նախապես ապրիլին հայտարարել էր, որ հրավիրելու է Թուրքիայի նախագահին։Չեմ կարծում առհասարակ, թե Նալբանդյանի ներկայությունն այնտեղ պետք էր:

-Այսինքն՝չպե՞տք է առհասարակ մասնակցեր երդման արարողությանը:

-Պետք չէր, նամակի հանձնումն այդ ներկայության արդարցումն էր: Հավանական է նաև, որ իր ներկայությանը հայ-թուրքական երկխոսության պատկեր տրվեց, բայց, ընդհանուր առմամբ, այցելություն էր, որ կարող էր և տեղի չունենալ: